Hãy cùng Tranhtreodecor điểm qua những bức tranh nổi tiếng nhất của Picasso và khám phá ý nghĩa sâu sắc mà chúng mang đến cho cuộc sống và nghệ thuật.
Pablo Picasso là ai?
Pablo Picasso sinh ngày 25 tháng 10 năm 1881 tại Malaga, Tây Ban Nha, ông là một họa sĩ, nhà điêu khắc, nghệ nhân in ấn, nghệ nhân gốm và là đạo diễn sân khấu vĩ đại và có ảnh hưởng nhất của thế kỷ 20. Ông được biết đến với khả năng hoạt động ở đa lĩnh vực, luôn sáng tạo, đổi mới liên tục và khả năng thích nghi với nhiều phong cách nghệ thuật khác nhau, từ phong cách Quảng trường Montmartre đến Cubism và Surrealism.
Phong cách hội họa của Picasso thường được nhấn mạnh bởi sự tách rời và biến dạng hình thể, màu sắc ấn tượng và hình họa trừu tượng. Ông thường sử dụng các đường nét đơn giản, hình họa không thực tế và các gam màu mạnh mẽ để thể hiện cảm xúc và ý nghĩa sâu sắc.
Trong suốt sự nghiệp của mình Picasso đã làm thay đổi cách nhìn của thế giới về nghệ thuật, từ việc phá vỡ các nguyên tắc truyền thống đến việc khai phá các phong cách và kỹ thuật mới. Tác phẩm của Picasso như "Les Demoiselles d'Avignon", "Guernica" và nhiều tác phẩm khác đã trở thành biểu tượng của sự sáng tạo, là một cuộc cách mạng nghệ thuật, ảnh hưởng sâu rộng đến thế hệ nghệ sĩ sau này trên toàn thế giới.
10 bức tranh nổi tiếng nhất của danh họa Picasso
The Old Guitarist - Nhạc sĩ guitar già
- Năm sáng tác: 1903 - 1904
- Kích thước: 122,9x82,6cm
- Nơi trưng bày: Viện Nghệ thuật Chicago
“The Old Guitarist” là một trong những bức tranh buồn nhất từng thu hút trí tưởng tượng của thế giới nghệ thuật. Nhân vật được miêu tả – gầy gò và bắt chéo chân – có vẻ kiệt sức khi ông ấy gục xuống cây đàn guitar màu nâu của mình.
Bức tranh sơn dầu này nằm trong “thời kỳ xanh” của Picasso, thời kỳ này ông thường dùng những tông màu lạnh để phản ánh cái đói nghèo. Qua những sắc thái màu này Picasso đã truyền tải một cảm giác mãnh liệt về sự cô đơn và đau thương, tạo nên một tác phẩm biểu tượng của nỗi buồn và sự khốn khó.
Garçon à la Pipe - Cậu bé cầm tẩu thuốc
- Năm sáng tác: 1905
- Kích thước: 100 x 81cm
- Nơi trưng bày: Private collection
Tác phẩm “Garçon à la Pipe” đánh dấu sự chuyển đổi từ thời kỳ xanh của Picasso sang thời kỳ hồng sống động hơn. Tuy tổng thể bức tranh là những gam màu ấm như hồng, vàng, cam nhưng nhân vật chính là cậu bé với bộ đồ màu xanh và biểu cảm lạnh nhạt lại phản ánh thực trạng ảm đạm và bất công trong xã hội Pháp bấy giờ.
Gertrude Stein
- Năm sáng tác: 1905 - 1906
- Kích thước: 100 x 81,3cm
- Nơi trưng bày: Bảo tàng Nghệ thuật Metropolitan (New York)
Bức tranh này thể hiện mối quan hệ gần gũi giữa Picasso và Stein, một nhà văn nổi tiếng mà ông gặp sau khi chuyển đến Paris. Stein không chỉ là một nhà văn danh tiếng mà còn là một nhà sưu tập nghệ thuật nhiệt thành, và mối quan hệ của bà với các nghệ sĩ đã có ảnh hưởng lớn đến sự nghiệp của họ.
Dù không thuộc trường phái lập thể, bức chân dung Gertrude Stein vẫn cho thấy những dấu hiệu ban đầu của phong cách này qua việc Picasso sử dụng các khối đơn giản để mô tả cơ thể. Đặc biệt ông đã gặp khó khăn khi vẽ phần khuôn mặt của Stein, ông đã phải quay về Tây Ban Nha để nghỉ ngơi rồi mới trở lại Pháp và hoàn thành nó. Stein đã để lại bức chân dung này cho Bảo tàng Nghệ thuật Metropolitan vào năm 1946.
Les Demoiselles d'Avignon - Những người phụ nữ trong nhà chứa
- Năm sáng tác: 1907
- Kích thước: 243,9 × 233,7 cm
- Nơi trưng bày: Bảo tàng Nghệ thuật Hiện đại (New York)
“Les Demoiselles d'Avignon” là một trong những tác phẩm gây chấn động nhất của Picasso và đã làm dậy sóng giới nghệ thuật khi được công khai vào năm 1916, gần một thập kỷ sau khi bức tranh hoàn thành.
Bức tranh mô tả năm cô gái mại dâm với phong cách lập thể đột phá, trong đó cơ thể của họ bị biến dạng và mắt của họ dường như tiếp xúc trực tiếp với người xem, tạo ra một hiệu ứng mạnh mẽ và gây sốc. Sự phá cách này không chỉ thách thức các chuẩn mực nghệ thuật đương thời mà còn khơi dậy sự phẫn nộ từ những đồng nghiệp như Henri Matisse, người cho rằng bức tranh là sự xúc phạm đối với nghệ thuật hiện đại. Tuy nhiên, bất chấp sự chỉ trích, “Les Demoiselles d'Avignon” đã trở thành một trong những tác phẩm dễ nhận diện nhất của Picasso và là biểu tượng của sự cách tân trong nghệ thuật.
Girl Before a Mirror - Cô gái trước gương
- Năm sáng tác: 1932
- Kích thước: 162 x 130cm
- Nơi trưng bày: Bảo tàng Nghệ thuật Hiện đại (New York)
"Girl Before a Mirror" có thể được coi là bức tranh thể hiện rõ ràng phong cách của Picasso, hòa quyện giữa màu sắc sống động, sự thương cảm và một chút khiêu dâm, đưa trường phái lập thể lên một tầm cao mới.
Bức họa này đặt ra câu hỏi về cái mà chúng ta thực sự thấy khi nhìn vào chính mình. Hình ảnh người phụ nữ cầm chiếc gương ở bên trái là sự hiện diện tươi sáng và sống động, trong khi hình ảnh phản chiếu của cô, bên phải, lại tối hơn và có vẻ như đang rơi nước mắt. Sự đối lập này tạo nên một cuộc đối thoại nội tâm đầy cảm xúc, thể hiện chiều sâu và sự phức tạp của tâm lý con người mà Picasso thường khai phá trong các tác phẩm của mình.
Guernica
- Năm sáng tác: 1937
- Kích thước: 349 x 776cm
- Nơi trưng bày: Bảo tàng Reina Sofía (Madrid)
"Guernica" không chỉ là tác phẩm nổi tiếng nhất của Picasso mà còn là một trong những bức tranh nổi tiếng nhất trên thế giới và được “google” nhiều nhất thế giới.
Bức tranh mô tả cuộc ném bom thảm khốc vào thị trấn Guernica của xứ Basque vào tháng 4 năm 1937 trong Nội chiến Tây Ban Nha, phản ánh sự tàn bạo của cuộc tấn công và dự đoán các cuộc xung đột sắp xảy ra trong Thế chiến II.
Bằng việc sử dụng tông màu xám trầm lắng, Picasso đã tạo ra một bức tranh mang vẻ ngoài giống như một bức ảnh đen trắng, làm nổi bật các hình ảnh đau đớn và những cánh tay dang rộng trong sự khổ đau. Bức tranh cũng bao gồm hình ảnh động vật như con bò đực và con ngựa, biểu trưng cho văn hóa Tây Ban Nha và góp phần làm nổi bật thông điệp của tác phẩm.
The Weeping Woman - Người đàn bà khóc
- Năm sáng tác: 1937
- Nơi trưng bày: Tate Modern (London)
- Kích thước: 60 x 49cm
Tác phẩm này có thể được xem như một phần tiếp theo của "Guernica", tiếp tục khai thác chủ đề về chiến tranh nhưng từ góc độ cá nhân hơn.
Trong khi "Guernica" mô tả sự tàn phá và hỗn loạn của chiến tranh, “The Weeping Woman” tập trung vào hậu quả của nó, thể hiện nỗi đau và sự mất mát qua hình ảnh của một người phụ nữ đang khóc. Bức tranh này là một phần trong loạt chân dung phụ nữ khóc mà Picasso đã tạo ra, phản ánh sự bùng nổ cảm xúc và sự tác động sâu sắc của cuộc chiến đến đời sống người dân.
Large Nude in a Red Armchair - Người đàn bà to lớn khỏa thân trên chiếc ghế bành màu đỏ
- Năm sáng tác: 1929
- Kích thước: 65,1x54 cm
- Nơi lưu giữ: Bộ sưu tập Merill
"Large Nude in a Red Armchair" là một tác phẩm mang đậm ảnh hưởng của chủ nghĩa siêu thực và được cho là chân dung của người vợ đầu tiên của Picasso, Olga Khokhlova. Bức tranh thể hiện một giai đoạn đầy biến động trong cuộc đời của Picasso, khi mối quan hệ của ông với Olga kết thúc trong sự cay đắng.
Trong khi trước đây, Olga thường được miêu tả qua các tác phẩm của Picasso với sự thanh lịch và tình cảm, từ giai đoạn này, màu sắc trong các bức tranh của ông trở nên bão hòa hơn và tông màu dịu nhẹ hơn. Điều này cho thấy những tổn thương mà Picasso trải qua trong mối quan hệ này.
The Soup
- Hoàn thành: 1902
- Kích thước: 38,5 x 46 cm
- Nơi trưng bày: Bảo tàng Nghệ thuật Chicago
"The Soup" là một trong những bức tranh nổi tiếng của Picasso, được vẽ trong giai đoạn mà ông đang phải đối mặt với cảnh nghèo đói. Mặc dù đạt được thành công lớn vào những năm trước đó, Picasso nhanh chóng rơi vào cảnh nghèo, sống cùng những người kém may mắn mà ông đưa vào trong tác phẩm này.
Bức tranh được ảnh hưởng sâu sắc từ trải nghiệm của Picasso khi ông thăm Nhà tù Phụ nữ Saint-Lazare ở Paris. Trong khi ông tìm kiếm nguồn cảm hứng từ các bức tranh tường của Pierre Puvis de Chavannes bên trong Đền Pantheon, tác phẩm của Picasso vẫn thể hiện một cách độc đáo sự đồng cảm và cái nhìn của chính ông về cuộc sống khó khăn của những người nghèo khổ.
Bức tranh miêu tả một người phụ nữ đang chia sẻ bữa ăn với một người khác trên phố, nhấn mạnh sự từ bi và sự giúp đỡ trong hoàn cảnh khó khăn. Picasso đã sáng tạo ra hình ảnh này với một sự tinh tế đặc biệt, thể hiện sự thấu hiểu và sự quan tâm đến nỗi đau và sự nghèo khổ của xã hội.
Portrait of Dora Maar - Chân dung Dora Maar
- Năm sáng tác: 1937
- Kích thước: 92 x 65cm
- Nơi trưng bày: Bảo tàng Picasso (Paris)
Bức tranh sơn dầu này mô tả Dora Maar, một trong những người tình nổi bật của Picasso và cũng là một nghệ sĩ và nhiếp ảnh gia tài năng. Picasso đã khắc họa cô với những chi tiết phức tạp, bao gồm chiếc áo khoác có họa tiết hoa và móng tay dài màu đỏ. Tư thế của Dora với một tay đưa lên má một cách thư thái và kiêu kỳ.
Dù bức tranh có vẻ đơn giản trong cách trình bày, nhưng nó vẫn chứa đựng nhiều tầng ý nghĩa, chi tiết tinh tế, khắc họa rõ nét cảm xúc và cá tính của nhân vật. Đây là một trong những tác phẩm tiêu biểu trong giai đoạn cuối của sự nghiệp Picasso..
Các phong cách hội họa của Picasso
Giai đoạn Xanh (1901-1904)
Từ năm 1901 đến giữa năm 1904 là giai đoạn Picasso có sự phát triển nghệ thuật đáng kể. Ông thường xuyên di chuyển giữa Barcelona và Paris, mang theo những cảm hứng từ các địa điểm này vào các tác phẩm của mình. Tại Paris, các chuyến thăm của ông tới Nhà tù Phụ nữ Saint-Lazare trong những năm 1901-1902 đã truyền cảm hứng để ông sáng tác các tác phẩm tiêu biểu như "The Soup" (1902), phản ánh cuộc sống của những người vô gia cư.
Tại Barcelona, với những sáng tác như "Crouching Woman" - Người đàn bà khom lưng (1902), “Blind Man’s Meal” - Bữa ăn của người mù (1903), và "Old Jew and a Boy” - Người Do Thái già và một cậu bé (1903), Picasso đã khai phá các chủ đề về cái đói nghèo và đơn độc.
Bức họa “La vie” (Cuộc đời) chính là đỉnh cao trong thời kỳ xanh của Picasso. Lúc này ông trở nên trầm uất vì nghèo đói và cảm thấy mình vô dụng. Người đàn ông trong tranh được cho là họa sĩ Carlos Casagemas, bạn của danh họa và cũng là người đã tự sát không lâu trước khi Picasso thực hiện tác phẩm này.
Giai đoạn Hồng (1904-1906)
Đến năm 1905, Picasso đã phần lớn vượt qua được chứng trầm cảm từng làm ông suy nhược, và biểu hiện nghệ thuật cho tinh thần phấn chấn của Picasso là việc đưa những màu ấm hơn vào tranh của ông - bao gồm màu be, hồng và đỏ - trong cái được gọi là "Thời kỳ hồng".
Những buổi biểu diễn xiếc và saltimbanques là nguồn cảm hứng và đã trở thành chủ đề cho các tác phẩm như "Cô gái cân bằng trên quả bóng" (1905) và "Diễn viên" (1905), "Gia đình Saltimbanques" (1905).
Ngoài sự nghiệp nghệ thuật, cuộc sống cá nhân của Picasso cũng thay đổi với sự xuất hiện của Fernande Olivier “nàng thơ” của ông từ cuối năm 1904. Mối quan hệ này cũng góp phần thúc đẩy sự phát triển của trường phái Lập thể, đặc biệt là trong chuyến đi của họ đến Gosol vào năm 1906, nơi đã sinh ra các tác phẩm như "Người phụ nữ với ổ bánh mì".
Chủ nghĩa Lập thể (1907-1919)
Chủ nghĩa Lập thể là một phong cách nghệ thuật được Picasso và người bạn đồng nghiệp, họa sĩ Georges Braque, tiên phong phát triển.
Trong các bức tranh theo trường phái Lập thể, các vật thể bị phá vỡ và sắp xếp lại theo một hình thức trừu tượng, làm nổi bật các hình dạng tổng hợp của chúng. Phong cách này mô tả các đối tượng từ nhiều góc nhìn đồng thời để tạo ra các hiệu ứng giống như tranh ghép, thách thức các quy luật vật lý. Vừa mang tính phá hoại vừa sáng tạo, trường phái Lập thể đã gây chấn động và mê hoặc thế giới nghệ thuật.
Năm 1907, Picasso đã vẽ một bức tranh được coi là tiền thân và nguồn cảm hứng cho trường phái Lập thể: "Les Demoiselles d'Avignon". Bức tranh này miêu tả năm cô gái mại dâm khỏa thân, được vẽ theo phong cách trừu tượng và méo mó với các đặc điểm hình học sắc nét và những mảng màu xanh lam, xanh lục và xám. Tác phẩm này không giống bất kỳ tác phẩm nào mà ông hay bất kỳ ai từng vẽ trước đây, và đã có ảnh hưởng sâu sắc đến xu hướng nghệ thuật trong thế kỷ 20.
“Ma Jolie” là tác phẩm tiêu biểu trong thời kỳ chủ nghĩa lập thể của Picasso. Có giai thoại kể rằng Ma Jolie là tên một giai điệu thường được biểu diễn ở trung tâm âm nhạc Paris, nơi mà Picasso hay lui tới. Đây cũng chính là biệt danh Picasso dành riêng cho cô nhân tình Marcelle Humbert. "Tôi yêu cô ấy rất nhiều và tôi sẽ viết điều này trong các bức tranh của mình," Picasso viết trong một lá thư. Ông đã vẽ cụm Ma Jolie dưới cùng khung tranh bằng phông chữ thường dùng cho các thể loại quảng cáo, khiến không gian trong tranh trông phẳng hơn và trông tổng thể bức họa như một tấm áp phích đầy tính nghệ thuật.
Giai đoạn Cổ điển và Siêu thực (1920-1930)
Các tác phẩm của Picasso từ năm 1918 đến năm 1927 được phân loại là một phần của "Thời kỳ cổ điển", đánh dấu sự trở lại ngắn ngủi với chủ nghĩa hiện thực trong sự nghiệp vốn bị chi phối bởi những nghiên cứu và các thử nghiệm.
Sự bùng nổ của Thế chiến thứ nhất đã mở ra một thay đổi lớn trong nghệ thuật của Picasso. Ý tưởng của ông trở nên u ám hơn và một lần nữa bận tâm đến việc miêu tả thực tế. Các tác phẩm thú vị và quan trọng nhất của ông trong giai đoạn này bao gồm "Three Women at the Spring" (1921), "Two Women Running on the Beach/The Race" (1922), và "The Pipes of Pan" (1923).
Bức tranh "Three Women at the Spring" mô tả ba người phụ nữ mặc chiton tụ tập quanh nguồn nước, lấy cảm hứng từ các họa tiết truyền thống của thời kỳ cổ đại Hy Lạp-La Mã và phong cách hội họa hàn lâm của Pháp. Tuy nhiên, Picasso đã phá vỡ các quy chuẩn cổ điển với hình ảnh cơ thể rời rạc và cứng nhắc, đầu như ma-nơ-canh và khuôn mặt giống như mặt nạ. Đặc biệt, cảnh vật trong bức tranh cũng thể hiện sự thiếu nước kỳ lạ: dù nhân vật trung tâm giơ tay ra dưới suối, không có nước nào chảy qua lòng bàn tay của cô.
Giai đoạn Chiến tranh và Hậu chiến (1937-1973)
Từ năm 1927 trở đi, Picasso bị cuốn vào một phong trào triết học và văn hóa mới được gọi là chủ nghĩa siêu thực mà trong đó ông tìm thấy sự cộng hưởng với những yếu tố trừu tượng từ trường phái Lập thể của chính mình. Tác phẩm siêu thực nổi tiếng nhất của Picasso, được coi là một trong những bức tranh vĩ đại nhất mọi thời đại, là "Guernica," hoàn thành vào năm 1937 trong bối cảnh Nội chiến Tây Ban Nha.
Khi máy bay ném bom của Đức Quốc xã hỗ trợ lực lượng Quốc gia của Francisco Franco thực hiện một cuộc tấn công trên không tàn khốc vào thị trấn Guernica của xứ Basque vào ngày 26 tháng 4 năm 1937, Picasso, phẫn nộ trước vụ đánh bom và sự vô nhân đạo của chiến tranh, đã vẽ tác phẩm nghệ thuật này. Với tông màu đen, trắng và xám, bức tranh là một minh chứng siêu thực cho nỗi kinh hoàng của chiến tranh, với hình ảnh một con minotaur và nhiều nhân vật giống người trong các trạng thái đau khổ và kinh hoàng khác nhau. "Guernica" vẫn là một trong những bức tranh phản chiến mạnh mẽ và cảm động nhất trong lịch sử.
Sức ảnh hưởng Của Picasso
Bởi vì nghệ thuật của Picasso mang tính cấp tiến, hầu như không có nghệ sĩ nào của thế kỷ 20 có thể thoát khỏi ảnh hưởng của ông. Trong khi những bậc thầy khác như Henri Matisse hay Georges Braque có xu hướng ràng buộc trong một vài phong cách nhất định, Picasso lựa chọn luôn luôn đổi mới trong kỹ thuật vẽ lẫn tư duy dẫn đến những hiểu lầm và chỉ trích không ít từ công chúng và giới phê bình nghệ thuật. Chỉ đến những năm 1980, các tác phẩm cuối cùng của ông mới bắt đầu được đánh giá cao cả về giá trị nghệ thuật và ảnh hưởng sâu sắc của chúng đối với thế hệ họa sĩ trẻ.
Picasso có khả năng bán các tác phẩm với giá rất cao từ những năm 1920, cho phép ông giữ lại hầu hết các tác phẩm của mình trong bộ sưu tập cá nhân. Tính đến thời điểm ông qua đời, Picasso sở hữu khoảng 50.000 tác phẩm ở nhiều phương tiện khác nhau từ mọi giai đoạn trong sự nghiệp. Một số tác phẩm được chuyển giao cho chính quyền Pháp và phần còn lại cho những người thừa kế của ông. Triển lãm và xuất bản chúng đã củng cố những đánh giá cao nhất về sức mạnh sáng tạo và khả năng thực hiện đáng kinh ngạc của Picasso trong khoảng thời gian hơn 80 năm.
Tổng kết
Pablo Picasso, với khả năng sáng tạo và tầm nhìn nghệ thuật vượt thời gian, đã định hình lại thế giới nghệ thuật bằng những tác phẩm có ảnh hưởng sâu rộng và không thể phủ nhận. Di sản của ông là minh chứng cho sức mạnh của sự sáng tạo và khả năng không ngừng mở rộng giới hạn của nghệ thuật, khẳng định vị trí của ông như một trong những bậc thầy vĩ đại nhất trong lịch sử hội họa.
